Nước muối sinh lý là gì, công dụng và cách dùng đúng cách

Nước muối sinh lý là gì, công dụng của nước muối sinh lý hay cách dùng nước muối sinh lý như thế nào cho đúng thực tế vẫn là câu hỏi băn khoăn của nhiều người. Từ lâu nay nước muối sinh lý đã trở nên quen thuộc và được sử dụng rộng rãi trong những trường hợp khác nhau, ngoài ra còn có nhiều loại như nước muối sinh lý cho trẻ sơ sinh, nước muối sinh lý nhỏ mắt, nước muối sinh lý Pháp… Để tìm hiểu cụ thể hơn về dung dịch này và hướng dẫn cách pha nước muối sinh lý đúng cách, mời bạn đọc hãy cùng chúng tôi theo dõi nội dung bài viết chia sẻ ngay sau đây.

Nước muối sinh lý là gì?

Mặc dù đã trở nên vô cùng phổ biến thế nhưng thực tế vẫn có nhiều người chưa thật sự hiểu rõ nước muối sinh lý là gì. Theo giải đáp từ các chuyên gia, nước muối sinh lý (tên hóa học: Natri Clorid) là một loại dung dịch đẳng trương với áp suất thẩm thấu gần tương đương với các chất dịch (máu, nước mắt…) trong cơ thể con người, vì thế còn được gọi là nước muối đẳng trương. Về thành phần, nước muối sinh lý sẽ được pha chế với tỷ lệ 0,9%, có nghĩa là loại dung dịch này được điều chế từ 1 lít nước và 9g muối tinh khiết.

Tuy rằng có tính sát trùng nhẹ nhưng thực chất công dụng của nước muối sinh lý không phải là thuốc dùng để điều trị bệnh. Nếu như bạn nắm được cách dùng nước muối sinh lý và sử dụng theo đúng cách thì Natri Clorid 0,9% sẽ phù hợp và an toàn cho nhiều nhóm đối tượng khác nhau, bao gồm cả trẻ sơ sinh, phụ nữ đang mang thai hay người cao tuổi.

Chúng ta có thể đã từng nghe tới nhiều sản phẩm Natri Clorid 0,9% khác nhau như nước muối sinh lý Pháp, nước muối sinh lý cho trẻ sơ sinh, nước muối sinh lý nhỏ mắt hay có những người rửa mặt bằng nước muối sinh lý… Vậy nước muối sinh lý có mấy loại, để có lời giải đáp cụ thể hơn mời bạn đọc cùng theo dõi phần tiếp theo của bài viết sau đây.

Tìm hiểu về các loại nước muối sinh lý

Xét về mục đích sử dụng, nước muối sinh lý sẽ được phân loại thành 3 dạng như sau:

• Loại thứ nhất là dung dịch nước muối sinh lý dùng để súc miệng, súc họng, rửa vết thương, rửa mặt bằng nước muối sinh lý… và thường sẽ được đóng thành chai loại 500ml. Đối với loại này thì bạn có thể tự pha chế, tuy nhiên cần nắm được cách pha nước muối sinh lý sao cho đúng.
• Loại thứ hai là nước muối sinh lý nhỏ mắt, nhỏ mũi, tai…, có quy cách đóng gói thường là những lọ nhỏ 10ml.

Hai loại kể trên còn được gọi là dung dịch nước muối sinh lý dùng ngoài, bên cạnh đó chúng ta còn có nước muối sinh lý dùng trong được bào chế ở điều kiện vô cùng nghiêm ngặt:

• Loại nước muối sinh lý thứ ba gọi tắt là dịch truyền, hay cụ thể hơn là đưa vào cơ thể bằng cách tiêm truyền nhỏ giọt vào tĩnh mạch. Đây là loại nước muối sinh lý được đóng thành từng chai loại 500ml hay 1000ml.

Xét về nguồn gốc xuất xứ, ngoài những loại nước muối sinh lý thông thường được sản xuất trong nước thì hiện nay trên thị trường còn có sản phẩm nước muối sinh lý Pháp đang nhận được sự quan tâm của nhiều người. Theo đó, nước muối sinh lý Pháp dạng tép gồm 3 màu sắc khác nhau là hồng, xanh, vàng với công dụng riêng biệt. Cụ thể như sau:

• Loại nước muối sinh lý tép hồng được sử dụng hàng ngày để nhỏ mũi, nhỏ mắt.
• Công dụng của nước muối sinh lý Pháp tép xanh phù hợp đối với những trường hợp bị khô mũi hoặc nghẹt mũi.
• Nước muối sinh lý Pháp loại tép vàng có thể dùng với mục đích hỗ trợ điều trị bệnh viêm kết mạc, phòng tránh tình trạng viêm đường hô hấp trên.

Công dụng của nước muối sinh lý là gì?

Tác dụng của nước muối sinh lý khá đa dạng, bạn có thể sử dụng loại dung dịch này để:

1. Dùng nước muối sinh lý nhỏ mắt hoặc rửa mắt

Nước muối sinh lý thông thường hay nước muối sinh lý Pháp tép hồng sẽ giúp loại bỏ những bụi bẩn bên trong mắt, đặc biệt là đối với những người phải làm việc trong môi trường ô nhiễm, nhiều khói bụi thường xuyên. Ngoài ra đây cũng là công dụng của nước muối sinh lý cho trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ nhằm giúp đôi mắt của bé được sạch sẽ, thông thoáng. Không chỉ vậy, nước muối sinh lý nhỏ mắt còn có lợi ích hạn chế hiện tượng khô mắt do nhìn máy tính, sách vở, xem tivi… trong một thời gian dài.

2. Sử dụng nước muối sinh lý để nhỏ hoặc rửa mũi

Cũng như tác dụng đối với mắt, khi bạn biết cách dùng nước muối sinh lý nhỏ mũi sao cho đúng sẽ giúp rửa trôi các chất dịch nhầy, làm mềm lớp vảy cứng bên trong niêm mạc mũi. Thêm vào đó là loại bỏ các tác nhân gây dị ứng, giúp vệ sinh sạch mũi để nhờ đó giảm thiểu nguy cơ viêm nhiễm đường hô hấp trên. Nước muối sinh lý cũng có khả năng hỗ trợ trị chứng nghẹt mũi, nhưng bạn cũng không nên quá lạm dụng bởi sẽ gây ảnh hưởng đến mũi.

3. Công dụng của nước muối sinh lý để nhỏ hoặc rửa tai

Việc sử dụng nước muối sinh lý còn giúp làm sạch ống tai, loại bỏ đi những vi khuẩn đang ở trên bề mặt của tai, hạn chế tình trạng ù tai và ngăn ngừa giảm thính lực. Bên cạnh đó, trước khi tiến hành lấy ráy tai thì bạn cũng hãy thử nhỏ vào tai khoảng 1 đến 2 giọt với tác dụng làm mềm để loại bỏ ráy tai cũng như các chất bẩn được dễ dàng hơn.

4. Công dụng rửa mặt bằng nước muối sinh lý

Nếu bạn đang băn khoăn công dụng của nước muối sinh lý là gì thì loại dung dịch này còn được nhiều người ưu tiên sử dụng để rửa mặt, vệ sinh da mặt. Có nên rửa mặt bằng nước muối sinh lý không, nếu bạn đảm bảo cách dùng nước muối sinh lý đúng cách thì sẽ không gây kích ứng da mà còn giúp hỗ trợ trị mụn, phòng ngừa các nốt mụn mới, loại bỏ đi lớp sừng và các tế bào chết trên da. Không những vậy, rửa mặt bằng nước muối sinh lý còn góp phần mang lại làn da trắng sáng hơn, cân bằng và cấp ẩm cho làn da của bạn.

5. Nước muối sinh lý có công dụng vệ sinh miệng, họng

Công dụng của nước muối sinh lý là gì? Một trong những công dụng phổ biến nhất của Natri Clorid 0,9% chính là phòng ngừa và hỗ trợ điều trị các bệnh lý liên quan đến răng miệng cũng như vùng hầu họng. Bạn cũng có thể tham khảo cách pha nước muối sinh lý để súc miệng, súc họng bên cạnh việc mua và dùng nước muối sinh lý đóng chai.

Cụ thể, nước muối sinh lý sẽ giúp duy trì độ pH tự nhiên, giảm bớt những loại vi khuẩn có hại hay nấm miệng trú ngụ bên trong khoang miệng, làm loãng các chất nhầy trong cổ họng để phòng tránh viêm họng, làm giảm chứng hôi miệng… Nước muối sinh lý cho trẻ sơ sinh có tác dụng loại bỏ đi cặn sữa hay cặn thức ăn đang bị tồn đọng lại bên trong khoang miệng, nhờ vậy phòng ngừa viêm nướu, viêm họng.

6. Công dụng của nước muối sinh lý trong làm sạch vết thương

Natri Clorid 0,9% với nồng độ muối ở mức thấp sẽ ít gây cảm giác xót, giúp làm sạch đất cát, bụi bẩn, vết máu tại vết thương hở… đối với những trường hợp bị trầy xước, xây xát nhẹ. Tuy nhiên, bạn lưu ý kể cả nước muối sinh lý thông thường hay nước muối sinh lý Pháp thì đều không có khả năng sát khuẩn, chỉ giúp rửa sạch vết thương trước khi thực hiện các bước sơ cứu, điều trị tiếp theo. Nếu muốn sát khuẩn thì mọi người cần sử dụng các loại dung dịch riêng biệt sao cho phù hợp đối với từng tình trạng khác nhau.

7. Sử dụng nước muối sinh lý để giải độc cho cơ thể

Thêm một tác dụng của nước muối sinh lý phổ biến khác là giúp giải độc cơ thể nếu bạn đang gặp phải tình trạng mất nước do đi ngoài hoặc ngộ độc thực phẩm nhẹ. Theo đó, dung dịch nước muối đẳng trương sẽ giúp bổ sung nước, chất điện giải để người bệnh không bị mất sức, đồng thời còn hỗ trợ đào thải các chất độc tố ra khỏi cơ thể. Đối với loại nước muối sinh lý chuyên dụng sẽ được bác sĩ chỉ định tiến hành tiêm truyền đường tĩnh mạch.

Hướng dẫn cách dùng nước muối sinh lý đúng cách

Như thông tin đã được chia sẻ chúng ta thấy được rằng có nhiều công dụng của nước muối sinh lý khác nhau, và theo đó thì cách sử dụng trong từng trường hợp cũng sẽ có những điểm khác biệt. Bạn cần chủ động tham khảo và nắm được cách dùng nước muối sinh lý sao cho đúng nhằm đảm bảo hiệu quả cũng như tính an toàn trong quá trình sử dụng:

Cách dùng nước muối sinh lý nhỏ mắt hoặc rửa mắt

• Đối với người lớn: Sử dụng nước muối sinh lý nhỏ mắt để nhỏ vào mỗi bên mắt khoảng 1 – 2 giọt. Tiếp đó lấy gạc y tế vô trùng để thấm và lau nhẹ nhàng từ đuôi mắt cho tới hốc mắt nhằm loại bỏ đi các bụi bẩn và ghèn mắt. Hàng ngày bạn có thể thực hiện vệ sinh mắt từ 2 – 3 lần vào buổi sáng ngủ dậy, sau khi về nhà và buổi tối.
• Đối với trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ: Để vệ sinh mắt bằng nước muối sinh lý cho trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ, bố mẹ hãy nhỏ một vài giọt dung dịch vào miếng bông y tế tiệt trùng sau đó nhẹ nhàng lau từ khóe mắt đến đuôi mắt của trẻ để làm sạch bụi bẩn, đẩy ghèn mắt ra ngoài. Các bậc phụ huynh lưu ý mỗi bên mắt sẽ dùng 1 miếng bông riêng đề phòng hiện tượng lây nhiễm chéo.

Cách dùng nước muối sinh lý để nhỏ hoặc rửa mũi

Dưới đây là các bước thực hiện rửa mũi bằng nước muối sinh lý cho trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ:

• Đặt trẻ nằm nghiêng sang 1 bên (hoặc trẻ lớn hơn thì có thể ngồi), quấn nhẹ quanh cổ và đặt dưới đầu trẻ tấm khăn mỏng nhằm giúp thấm nước.
• Nhỏ 1 – 2 giọt nước muối sinh lý cho trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ, đợi khoảng một vài phút để làm mềm dịch mũi sau đó dùng khăn mềm hoặc tăm bông để lấy dịch mũi.
• Nếu như dịch mũi vẫn còn bị ứ đọng nhiều bên trong, bạn hãy tiếp tục nhỏ nước muối sinh lý thêm 2 – 3 lần và vệ sinh cho đến khi mũi bé sạch, thông thoáng.
• Bước cuối cùng là sử dụng khăn mềm, mỏng để lau nhẹ nhàng mũi của bé.

Cách dùng nước muối sinh lý để nhỏ hoặc rửa tai

Khi sử dụng nước muối sinh lý để vệ sinh tai, bạn cần nghiêng đầu để bên tai bị bệnh hướng lên trên và tiến hành theo các bước sau đây:

• Nhỏ một vài giọt dung dịch vào tai theo hướng dẫn sử dụng đối với loại nước muối sinh lý cho trẻ sơ sinh hoặc loại thông thường.
• Kéo ống tai lên và xuống nhẹ nhàng giúp nước muối sinh lý chảy được vào trong.
• Giữ tư thế nghiêng đầu khoảng từ 2 – 3 phút cho nước muối ngấm vào trong, tiếp theo trở lại với tư thế ban đầu để phần dung dịch thừa chảy ra bên ngoài.
• Lấy khăn mềm, sạch để lau nhẹ nhàng phía bên ngoài tai.

Cách rửa mặt bằng nước muối sinh lý

Các bước thực hiện rửa mặt bằng nước muối sinh lý khá đơn giản, bao gồm:

• Vệ sinh hai tay nhằm loại bỏ vi khuẩn và các chất bẩn.
• Tẩy trang sạch sẽ, lau rửa sơ qua da mặt bằng nước mát rồi lấy khăn thấm khô.
• Để rửa mặt bằng nước muối sinh lý, bạn lấy miếng bông tẩy trang rồi đổ một lượng dung dịch vừa đủ sao cho thấm ướt bông.
• Lau nhẹ nhàng xung quanh mặt, đặc biệt ở những vùng nhiều vết thâm, vết mụn…
• Tiếp tục lặp lại 2 bước trên với 1 miếng bông tẩy trang mới.
• Bước cuối cùng khi rửa mặt bằng nước muối sinh lý là vệ sinh lại bằng nước mát.

Cách dùng nước muối sinh lý để súc miệng, họng

Bạn có thể dùng Natri Clorid 0,9% đóng chai hoặc tìm hiểu cách pha nước muối sinh lý đúng cách để sử dụng:

• Ngậm một ngụm nước muối sinh lý vừa đủ vào miệng.
• Súc miệng, họng trong vòng tối thiểu 30 giây nhằm đảm bảo cho nước muối sinh lý có thể tiếp xúc được với mọi vị trí bên trong khoang miệng cũng như vùng hầu họng.
• Nhổ ra, sau đó ngậm thêm một ngụm nước muối sinh lý để súc miệng, họng tối thiểu 60 giây rồi tiếp tục nhổ ra.
• Cuối cùng, bạn nên súc miệng lại với nước sạch để loại bỏ phần muối vẫn đang còn sót lại bên trong khoang miệng của mình.

Cách sử dụng nước muối sinh lý để rửa sạch vết thương

Bạn cần lưu ý công dụng của nước muối sinh lý chỉ giúp làm sạch vết thương do trầy xước, tổn thương nhẹ chứ không có tác dụng sát khuẩn. Cách tiến hành như sau:

• Rửa hai tay sạch sẽ với xà phòng trước khi thực hiện giúp phòng ngừa vi khuẩn.
• Đổ nước muối sinh lý lên vết thương theo hướng từ trên xuống để làm sạch các bụi bẩn, đất cát, vết máu còn dính trên vết thương hở…
• Lưu ý rửa vết thương với tốc độ vừa phải nhằm hạn chế cảm giác đau, xót.

Hướng dẫn cách pha nước muối sinh lý và một số điều lưu ý

Bên cạnh việc tìm hiểu nước muối sinh lý là gì, công dụng của từng loại nước muối sinh lý nhỏ mắt, nhỏ mũi, rửa vết thương, dung dịch tiêm truyền… ra sao thì nhiều người cũng băn khoăn về cách pha nước muối sinh lý tại nhà hay một số điều cần lưu ý khi sử dụng các loại nước muối sinh lý. Do đó, trong phần nội dung sau đây chúng tôi sẽ giúp bạn đọc giải đáp cụ thể những vấn đề này:

Cách pha nước muối sinh lý đúng cách

Như chúng tôi đã chia sẻ, Natri Clorid 0,9% sẽ được pha chế với tỉ lệ 1 lít nước và 9g muối, vì thế mọi người hoàn toàn có thể tự pha loại dung dịch này tại nhà theo các bước:

• Rửa sạch sẽ hai tay, tiệt trùng cẩn thận các loại dụng cụ để pha nước muối sinh lý.
• Chuẩn bị muối và nước tinh khiết theo tỉ lệ như hướng dẫn.
• Hòa tan 9g muối vào 1 lít nước cất tinh khiết để thu được dung dịch Natri Clorid 0,9%.
• Đổ nước muối sinh lý đã pha vào chai, lọ tiệt trùng và đậy kín nắp để bảo quản.
• Với cách pha nước muối sinh lý tại nhà này, mọi người chỉ nên sử dụng trong vòng tối đa 15 ngày nhằm đảm bảo chất lượng của dung dịch cũng như tính an toàn.

Những lưu ý khi sử dụng nước muối sinh lý cho trẻ sơ sinh và người lớn

Công dụng của nước muối sinh lý khá đa dạng và loại dung dịch này cũng được đánh giá là tương đối an toàn khi sử dụng đối với nhiều nhóm đối tượng khác nhau, thế nhưng nói như vậy không có nghĩa là mọi người có thể lạm dụng một cách tùy tiện. Ngoài việc tìm hiểu cách dùng nước muối sinh lý đúng cách như thế nào thì bạn cũng đồng thời cần phải nắm được một số điều lưu ý trong quá trình sử dụng như dưới đây:

• Dung dịch nước muối đẳng trương tuy lành tính nhưng nếu lạm dụng quá mức lại có nguy cơ gây phản tác dụng, bạn chỉ nên dùng theo liều lượng khuyến cáo.
• Dù lựa chọn sử dụng nước muối sinh lý thông thường hay nước muối sinh lý Pháp thì bạn đều phải tìm mua tại những địa chỉ uy tín, rõ ràng về nguồn gốc xuất xứ.
• Trước khi dùng nước muối sinh lý nhỏ mắt, mũi, tai, súc miệng, rửa vết thương… thì bạn cần kiểm tra ngày sản xuất, hạn sử dụng, bao bì bên ngoài…
• Tuyệt đối không được sử dụng loại nước muối sinh lý dùng rửa vết thương cho mắt, mũi, tai và ngược lại. Ngoài ra nước muối sinh lý rửa mũi cũng không được dùng cho mắt.
• Không được áp dụng cách pha nước muối sinh lý tại nhà để vệ sinh mắt, mũi, tai bởi có thể gây ảnh hưởng tiêu cực cho niêm mạc. Nước muối sinh lý nhỏ mắt, mũi, tai sẽ đòi hỏi tiêu chuẩn chất lượng cao và nghiêm ngặt hơn so với dung dịch tự pha.
• Việc rửa mặt bằng nước muối sinh lý không nên áp dụng đối với những người có làn da khô vì có thể khiến cho tình trạng khô, bong tróc da trở nên nghiêm trọng hơn.
• Không được tùy tiện sử dụng Natri Clorid 0,9% dạng tiêm truyền nếu như không có sự chỉ định của bác sĩ chuyên khoa, không được theo dõi từ nhân viên y tế.

Như vậy, bài viết trên đây là những thông tin chia sẻ nước muối sinh lý là gì, những công dụng của nước muối sinh lý cũng như cách dùng nước muối sinh lý hiệu quả cho từng trường hợp khác nhau. Hy vọng rằng đã giúp cho bạn đọc có thêm cho mình nhiều kiến thức hữu ích về từng loại nước muối sinh lý nhỏ mắt, vệ sinh vết thương, nước muối sinh lý Pháp, nước muối sinh lý cho trẻ sơ sinh… và cách pha nước muối sinh lý phù hợp. Khi tìm mua nước muối sinh lý, bạn cũng cần lưu ý lựa chọn sản phẩm uy tín chất lượng nhằm đảm bảo an toàn trong quá trình sử dụng.